แมวไทย คือแมวที่มีถิ่นกำเนิดอยู่ในประเทศไทยคุณสมบัติที่ทำให้แมวไทยเหนือกว่าแมวชนิดอื่นคือเรื่องอุปนิสัยแมวไทยมีความฉลาดมีความเป็นตัวของตัวเองรู้จักคิดรู้จักประจบรักบ้านรักเจ้าของและเหนืออื่นใดคือรักความอิสระของตัวเองเป็นชีวิตจิตใจอิสระที่จะกินจะดื่มหรือจะไปไหนตามที่ใจชอบซึ่งถือว่าเป็นบุคลิกประจำตัวที่ทำให้แตกต่างจากแมวพันธุ์อื่นสีสันตามตัวของแมวไทยเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้นักรักแมวรู้สึกสุขใจยามได้มองไม่ว่าจะเป็นวิเชียรมาศเก้าแต้มขาวมณีหรือขาวปลอดนิลรัตน์หรือดำปลอดศุภลักษณ์หรือทองแดงสีสวาดหรือแมวไทยพันธุ์โคราชต่างล้วนได้รับความสนใจจากเจ้าของและผู้สนใจทั้งสิ้น
แมวถือเป็นหนึ่งในสัตว์เลี้ยงของคนไทยมาช้านานและได้รับสิทธิในการขึ้นไปอาศัยอยู่บนเรือนร่วมกับมนุษย์ดังปรากฏในประเพณีขึ้นบ้านใหม่ที่จะมอบของมงคลต่างๆแก่เจ้าของเรือนซึ่งมีสัตว์เลี้ยงสองชนิดไก่และแมวทั้งยังปรากฏแมวในสำนวนหรือสุภาษิตต่างๆเป็นต้นว่า"หุงข้าวประชดหมาปิ้งปลาประชดแมว" "ฝากปลาย่างไว้กับแมว" และ"แมวนอนหวด" เป็นต้น[1] นอกจากเลี้ยงในเรือนแล้วพระสงฆ์ก็นิยมเลี้ยงแมวในวัดด้วยเพราะป้องกันมิให้หนูมากัดทำลายพระไตรปิฏก
ตำราดูลักษณะแมว
เกิดขึ้นมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาซึ่งเป็นหนึ่งในตำราพรหมชาติซึ่งคัดลอกต่อๆกันมาฉบับหนึ่งอยู่ในการครอบครองของสมเด็จพระพุฒาจารย์(นวมพุทฺธสโร) สมเด็จพระราชาคณะฝ่ายมหานิกายผู้โปรดปรานการเลี้ยงแมวตำราดังกล่าวเป็นสมุดข่อยเนื้อหาแต่งเป็นโคลงและกาพย์แบ่งแมวไทยออกเป็น23 สายพันธุ์เป็นแมวมงคล17 สายพันธุ์และแมวให้โทษ6 สายพันธุ์ส่วนตำราแมวฉบับอื่นๆก็ระบุไว้ใกล้เคียงกันจากเนื้อหาแสดงให้เห็นถึงค่านิยมของคนไทยด้านรูปลักษณ์เพราะแมวมงคลนั้นล้วนมีลักษณะที่งามอันแสดงให้เห็นว่าแมวเป็นสัตว์เลี้ยงที่เป็นบ้านเป็นตาของบ้านทั้งนี้แมวไทยส่วนใหญ่มีอุปนิสัยดีไม่ดุร้ายฉลาดรู้จักประจบประแจงรักเจ้าของและมีความเป็นต้วของตัวเองและมีข้อดีที่สำคัญคือมีภูมิต้านทานต่อโรคเขตร้อนสูงขนสั้นไม่มีปัญหาด้านเชื้อราจากความชื้น
เมื่อปีพ.ศ. 2427 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานแมววิเชียรมาศคู่หนึ่งให้แก่กงสุลอังกฤษชื่อโอเวนกูลด์แมวไทยคู่นี้ชนะการประกวดแมวที่กรุงลอนดอนและทำให้ชาวอังกฤษนิยมเลี้ยงแมวไทยมากขึ้นในที่สุดก็แพร่หลายไปทั่วโลกและแมววิเชียรมาศก็เป็นที่รู้จักในภาษาอังกฤษว่า"Siamese Cat" หรือแมวสยาม
สำหรับในประเทศไทยคนไทยที่เป็นที่รับรู้ดีว่าชอบเลี้ยงแมวไทยเช่นสมัครสุนทรเวชอดีตนายกรัฐมนตรีและอดีตผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร, พิชัยวาสนาส่งอดีตผู้เชี่ยวชาญเรื่องการต่างประเทศและดร.สมเกียรติอ่อนวิมลอดีตผู้อำนวยการอสมท. เป็นต้น
แมวไทยในระดับนานาชาติ
ในสหรัฐอเมริกาแมวไทยตัวแรกเป็นแมวของลูซี่เว็บบ์ภรรยาของรัทเทอร์ฟอร์ดบี. เฮส์ประธานาธิบดีคนที่29 ของสหรัฐอเมริกา
ทั้งนี้แมววิเชียรมาศได้รับการยกย่องจากนักจิตบำบัดในฐานะแมวที่ช่วยเสริมสร้างความสดใสและสมดุลทางอารมณ์ให้กับผู้เลี้ยงและมักถูกแนะนำให้ผู้ป่วยโรคทางจิตเวชที่มีโรคซึมเศร้าหรือวิตกกังวลเพื่อเป็นตัวช่วยในการบำบัดอาการชาวต่างชาตินิยมนำแมวไทยไปผสมกับแมวพันธุ์ที่มีอุปนิสัยดุเพื่อให้ลูกที่เกิดมาเชื่องหรือดุน้อยลง
ปัจจุบันแมวไทยที่ปรากฏในตำราซึ่งยังหลงเหลืออยู่คือวิเชียรมาศ, โกนจา, ขาวมณีและมาเลศถูกชาวต่างชาติจดสิทธิบัตรไปแล้วแบ่งเป็นวิเชียรมาศจดโดยอังกฤษส่วนโกนจา, ขาวมณีและมาเลศจดโดยสหรัฐคงเหลือแต่ศุภลักษณ์เท่านั้นที่ยังไม่มีชาติใดจดสิทธิบัตร
ปัจจุบันยีนของแมวไทยได้กระจายไปสู่แมวสายพันธุ์ต่างประเทศทั่วโลกมากถึง40 สายพันธุ์ด้วยกัน
ชนิด
สมุดข่อยโบราณได้กล่าวถึงแมวไทยไว้23 ชนิดซึ่งเป็นแมวดีให้คุณ17 ชนิดและแมวร้ายให้โทษ6 ชนิดแมวไทย(วิฬาร) ที่ยังเหลือให้พบเห็นในปัจจุบันนี้มี6 ชนิดคือวิเชียรมาศสีสวาดศุภลักษณ์โกญจาขาวมณีและแซมเสวตร
แต่แท้จริงแล้วในสมุดข่อยโบราณได้กล่าวถึงแมวไทยว่ามีทั้งหมด23 สายพันธุ์แบ่งออกเป็นแมวให้คุณ17 ชนิดและแมวร้ายให้โทษอีก6 ชนิด
แมวดีให้คุณ
[รูป/ชื่อ/ลักษณะ]
-กรอบแว่น, อานม้า
มีขนสีขาวทั้งตัวส่วนขอบตาและกลางแผ่นหลังมีสีดำคล้ายกรอบแว่นตาและอานม้าตามลำดับ
-กระจอก
มีขนสีดำมันทั้งตัวตาสีเหลืองรอบปากมีสีขาว
-การเวก
ขนมีสีดำทั้งตัว ปลายจมูกมีสีขาวสีเหลืองอำพัน
-เก้าแต้ม
ขนมีสีขาวทั้งตัว มีจุดสีดำรอบตัวเก้าแห่งคือหัวคอโคนขาหน้าและหลังทั้งสี่ไหล่ทั้งสองและโคนหาง
-โกนจา, โกญจา, ร่องมด, ดำปลอด
ขนสั้นเรียบละเอียด สีดำสนิททั้งตัว นัยน์ตาสีเหลืองอมเขียวปากเรียวหูตั้ง
-จตุบท
มีสีดำนอกจากปลายเท้าขึ้นมาจนถึงข้อพับทั้งสี่ข้างเป็นสีขาว นัยน์ตาเป็นสีเหลือง
-แซมเสวตร
มีลักษณะเดียวกับโกนจา ตาสีเขียวแต่มีขนสีขาวแซม
-นิลจักร
มีขนสีดำบริเวณลำคอ มีขนสีขาวเป็นวงเหมือนคล้องพวงมาลัย
-นิลรัตน์
มีลักษณะเดียวกับโกนจา ต่างกันตรงที่มีเล็บดำลิ้นดำฟันดำและนัยน์ตาสีดำ
-ปัดเสวตร, ปัดตลอด
มีขนสีดำเป็นมันเรียบยกเว้นปลายจมูกจนถึงปลายหางมีขาวดวงตามีสีเหลืองคล้ายพลอย
-มาเลศ, สีสวาด, โคราช, ดอกเลา
มีขนสั้นสีสวาดผิวหนังบริเวณจมูกและริมฝีปากมีสีเงินหรือม่วงอ่อนนัยน์ตาสีเขียว
-มุลิลา
มีขนสีดำขนเรียบเป็นมันแต่บริเวณสองหูเป็นสีขาวนัยน์ตาสีเหลือง
-รัตนกำพล
มีขนสีขาวยกเว้นลำตัวจะมีสีดำคาดนัยน์ตาสีทอง
-วิเชียรมาศ
มีขนสั้นสีน้ำตาลอ่อนแต้มสีครั่งหรือน้ำตาลบนใบหน้าหูสองข้างเท้าทั้งสี่หางและอวัยวะเพศนัยน์ตาสีฟ้า
-วิลาศ
มีขนเรียบสีดำยกเว้นใบหูทั้งสองข้างปากล่างลงมาถึงหน้าอกปลายเท้าทั้งสี่และจากท้ายทอยหลังจนถึงปลายหางมีสีขาว
-ศุภลักษณ์, ทองแดง
มีขนสีทองแดงนัยน์ตาสีเหลืองอำพันอุ้งเท้ามีสีชมพู
-สิงหเสพย์, โสงหเสพย
มีขนสีดำทั้งตัวแต่มีสีขาวอยู่บริเวณริมฝีปากจมูกและรอบคอนัยน์ตาสีเหลืองทอง
แมวร้ายให้โทษ
[รูป/ชื่อ/ลักษณะ]
-กอบเพลิง
มีนิสัยชอบอยู่ลำพังในที่ลับตาเมื่อพบคนจะหลบหนี
-ทุพลเพศ
มีสีขาวหม่นหางขอดหรือม้วนนัยน์ตาสีแดงเหมือนเลือด
-ปีศาจ
มีรูปร่างผอมผิวหนังเหี่ยวยานหางขอดนัยน์ตาสีแดงเมื่อออกลูกก็จะกินลูกของตัวเอง
-พรรณพยัคฆ์, ลายเสือ
มีขนหยาบสีมะกอกเขียวหรือมะกอกแดงคาดลายอย่างเสือนัยน์ตาสีแดงชอบร้องเสียงโหยหวน
-หิณโทษ
เป็นแมวเพศเมียลักษณะสวยงามขนงามแต่มักแท้งลูกในท้อง
-เหน็บเสนียด
เป็นแมวรูปพรรณพิกลพิการโคนหางสีออกด่างและมักเอาหางซ่อนไว้ใต้ก้นและชอบกัดแมวตัวอื่นเสมอ
[อื่นๆ]
เป็นแมวไทยที่พบในยุครัตนโกสินทร์และไม่ปรากฏในสมุดข่อยในสมัยกรุงศรีอยุธยาได้แก่
รูป/ชื่อ/ลักษณะ
-กลีบบัว, สีกลีบบัว
ขนมีสีเทาอมชมพูล้วนทั้งตัวคล้ายกลีบดอกบัวบูชาพระอุ้งเท้ามีสีชมพูพบในปีพ.ศ. 2559 มีจำนวน6 ตัวทั่วประเทศ
-ขาวมณี, ขาวปลอด
มีสีขาวปลอดมีตาสองสีเพิ่งถือกำเนิดในต้นยุครัตนโกสินทร์
-ท็องกินีส
เป็นแมวลูกผสมวิเชียรมาศกับเบอร์มีสทำให้กลายเป็นแมวพันธุ์แท้ได้หากนำท็องกินีสผสมกันก็จะออกลูกมาเป็นทั้งวิเชียรมาศและเบอร์มีส
-เบอร์มีส, ทองแดง
เป็นแมวไทยที่ไม่ปรากฏในสมุดข่อยผู้คนมักเรียกว่า"ทองแดง" และสับสนกับศุภลักษณ์ต่างตรงที่เบอร์มีสมีตาสีทอง
-วิฬาร์กรุงเทพ(เดิมมอคค่า)
เป็นแมวไทยสายพันธุ์ใหม่พบในปีพ.ศ. 2558 มีจำนวน25 ตัวทั่วประเทศ
ความเชื่อ
คนไทยมีความเชื่อเรื่องลูกกรอกแมวคือซากลูกแมวที่ตายในท้องหากนำมาบูชาจะเกิดลาภผลนอกจากนี้ยังเชื่อในเรื่องเพชรตาแมวคือลูกตาของแมวที่เป็นต้อหินเมื่อแมวนั้นตายดวงตาที่เป็นต้อจะแข็งเป็นหินหากใครครอบครองจะเกิดโชคลาภคิดสิ่งใดหรือปรารถนาสิ่งใดก็จะสมประสงค์ดังหวัง.
~~~~~~~~~~~
