ใจสงบพบทางสว่าง
พระพุทธเจ้าทุก ๆ พระองค์ ทั้งอดีต ปัจจุบัน อนาคต ล้วนทรงสอนให้สัตว์โลก - ละชั่ว ด้วยกาย วาจา ใจ - ทำความดี ด้วยกาย วาจา ใจ - ทำใจให้ผ่องใส การที่จะทำใจของตนให้ดีตามนี้ได้ มีหลักคือ สมถวิปัสสนา อันเป็นวิชชาสำคัญในพระพุทธศาสนา ตามพระบาลีว่า .. “ เทฺว เม ภิกุขเว วิชฺชาภาคิยา ฯ " ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย วิชชามี ๒ อย่าง คือ สมถะ ความสงบระงับ ๑ กับ วิปัสสนา ความเห็นแจ้ง๑ “ สมถะ เป็นวิชชาต้น แปลว่า สงบระงับใจ วิปัสสนา เป็นขั้นสูง แปลว่า เห็นแจ้ง ” สมถะและวิปัสสนา ๒ อย่างนี้ เป็นธรรมอันสุขุมลุ่มลึก ในทางพระพุทธศาสนา ผู้พูดได้ศึกษามาตั้งแต่บวช พอบวชออกจากโบสถ์แล้วได้วันหนึ่ง รุ่งขึ้นอีกวันหนึ่งก็เรียนทีเดียว ไม่ได้หยุดเลย บัดนี้ทั้งเรียนด้วย ทั้งสอนด้วย ทั้ง ๒ อย่างนี้ สมถะและวิปัสสนา มีภูมิแค่ไหน ? สมถะมี ๔๐ ภูมิ คือ กสิณ ๑๐ อสุภะ ๑๐ อนุสติ ๑๐ พรหมวิหาร ๔ อาหาเรปฏิกูลสัญญา ๑ จตุธาตุววัตถาน ๑ อรูปฌาน ๔ วิปัสสนามี ๖ ภูมิ คือ ขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ อินทรีย็ ๒๒ อริยสัจ ๔ ปฏิจจสมุปบาทธรรม ( ...