ลัทธิขงจื๊อใหม่
ลัทธิขงจื๊อใหม่ (จีน: 宋明理学 (ซ่งหมิงหลี่เสวฺ) ย่อให้สั้นๆ เป็น 理学 (หลี่เสวฺ)) เป็นหลักศีลธรรม จริยธรรม และ อภิปรัชญาในปรัชญาจีน ซึ่งได้รับอิทธิพลจากลัทธิขงจื๊อ และมีต้นกำเนิดโดยหานอวี้ และ หลี่อ้าว (772–841) ในสมัยราชวงศ์ซ่ง และมีความโดดเด่นในช่วงราชวงศ์ซ่งและราชวงศ์หมิง ลัทธิขงจื่อใหม่เป็นความพยายามที่จะสร้างลัทธิขงจื๊อที่มีเหตุผลและมีรูปแบบทางโลกมากขึ้น โดยการปฏิเสธเรื่องไสยศาสตร์และเรื่องลึกลับซึ่งเป็นองค์ประกอบของลัทธิเต๋าและพุทธศาสนา ที่มีอิทธิพลต่อลัทธิขงจื๊อในระหว่างสมัยราชวงศ์ฮั่นและยุคหลังราชวงศ์ฮั่น ถึงแม้ลัทธิขงจื๊อใหม่จะวิจารณ์ลัทธิเต๋าและพุทธศาสนาก็ตาม แต่แนวคิดทั้งสองสายนี้กลับมีอิทธิพลต่อปรัชญา ซึ่งลัทธิขงจื๊อใหม่ก็ได้ยืมคำศัพท์และแนวคิดบางอย่างจากพุทธและเต๋ามาใช้อธิบายแนวคิดทางอภิปรัชญา อย่างไรก็ตามลัทธิขงจื๊อใหม่ก็แตกต่างจากพุทธศาสนาและลัทธิเต๋าที่อธิบาย อภิปรัชญาซึ่งเป็นแรงกระตุ้นสำหรับการพัฒนาจิตวิญญาณ การสว่างวาบทางปัญญาของศาสนา และความเป็นอมตะ นักปรัชญาขงจื่อใหม่ใช้อภิปรัชญาเป็นแนวทางในการพัฒนาปรัชญาเชิงจริยธรรมอย่างมีเหตุผล ต้นกำเนิด ลัทธิขงจื่อใหม่ มีจ...